DuyAi.net số hoá quyển sách Ước gì mình biết được (tác giả: Steve Martin, Mike Goldsmith, Marianne Taylor, dịch: Minh Hiếu) để các bạn có điều kiện đọc online. Đây là quyển sách hay, tóm tắt các tri thức phổ thông từ Văn học, Lịch sử, Nghệ thuật, Khoa học, Lịch sử, Địa lý, Toán học… Rất hữu ích cho các thầy cô giáo để mở rộng kiến thức cho học sinh, hoặc các em HS cũng nên đọc để mở rộng thêm kiến thức của mình.
*******
PHẦN 1 – VĂN THƠ
— NGẮN GỌN VỀ SHAKESPEARE —
William Shakespeare, còn gọi là chàng Brad (nghĩa là nhà thơ), là nhà viết kịch, nhà thơ vĩ đại của nước Anh thời kỳ Phục hưng. Những tác phẩm của ông được dịch ra nhiều thứ tiếng và được trình diễn nhiều hơn bất kỳ tác giả nào. Ông viết những vở kịch vui nhộn, gọi là hài kịch, và cả những vở kịch đau buồn, gọi là bi kịch. Nhiều vở kịch được gọi là “kịch pháp đình”. Những vở kịch đó tuy rất hay nhưng không phải là hài kịch, cũng không thuộc loại bi kịch. Sau đây là vài lời giới thiệu ngắn gọn về nội dung những vở kịch nổi tiếng nhất của Shakespeare, để bạn có thể kể lại cho người khác, trong khi chưa được xem tận mắt vở diễn tại nhà hát kịch.
Hamlet
Hamlet, Hoàng tử Đan Mạch, là một chàng trai trẻ đang gặp chuyện phiền muộn. Vua cha của chàng bị ám sát, và chỉ sau một vài tuần, hoàng hậu lại làm đám cưới với chú ruột của chàng, tên là Claudius.
Một đêm, hồn ma nhà vua xuất hiện trước mặt Hamlet, và tiết lộ chính Claudius đã sát hại ngài. Đức vua nhờ Hamlet trả thù cho mình, nhưng Hamlet trước hết muốn tìm thêm chứng cứ về vụ ám sát. Để tìm hiểu ngọn ngành, chàng vờ phát điên do quá đau buồn, rồi dựng lên một màn kịch cho Claudius xem, kể lại câu chuyện về vụ giết người tương tự như vụ ám sát nhà vua. Nhờ đó, Hamlet nhận ra đúng là vua cha đã bị chính em trai mình, chú ruột của Hamlet, giết hại. Phản ứng đầy lo lắng của Claudius khi xem màn kịch khiến Hamlet tin chắc hắn là hung thủ.
Hamlet tức tốc tới phòng của mẹ để báo cho mẹ đầu đuôi sự tình, nhưng chàng bỗng nghe thấy tiếng động phía sau rèm cửa. Tưởng đó là Claudius đang rình rập, chàng liền rút gươm đâm. Không may thay, người mà chàng đâm chết lại không phải Claudius, mà là Polonius, cha của Ophelia, cô gái Hamlet yêu. Tin dữ khiến cho Ophelia đau lòng đến phát điên và gieo mình tự vẫn.
Những tai hoạ liên tiếp dẫn đến hận thù chồng chất, và lần này, con trai của Polonius là Laertes quyết ra tay trừng trị Hamlet. Claudius bày ra một trận đấu kiếm giữa Hamlet và Laertes, nhưng bí mật đưa cho Laertes một thanh kiếm độc, để đảm bảo Hamlet sẽ chết. Laertes đâm trúng Hamlet, nhưng trong trận đấu, hai người đã vô tình hoán đổi vũ khí, nên Hamlet cũng đâm Laertes bằng thanh kiếm tẩm độc.
Hamlet bị thương sắp chết, nhưng vẫn gắng gượng tiến tới đâm chết Claudius. Đúng lúc đó, mẹ chàng uống nhầm li rượu độc mà chàng đã định dành cho Claudius. Cả bốn người Laertes, Hamlet, hoàng hậu và Claudius cùng chết – hẳn không phải là một kết thúc có hậu !
Romeo và Juliet
Đây là một câu chuyện về một đôi tình nhân trẻ tuổi sinh ra từ hai dòng họ đối địch, họ nhà Montague và họ nhà Capulet. Romeo và Juliet đã yêu nhau ngay từ lần đầu tiên gặp gỡ tại một buổi tiệc của gia đình Juliet. Sau đó họ bí mật làm đám cưới trước sự chứng giám của tu sĩ Laurence. Tuy nhiên, một người em họ của Juliet tên là Tybalt, do tức giận vì Romeo là khách không mời mà đến trong buổi tiệc hôm trước, nên đã thách đấu với chàng. Khi Romeo từ chối lời thách đấu, bạn thân của chàng là Mercutio quyết định đấu thay, và bị đâm chết. Romeo giết Tybalt để trả thù cho bạn, rồi sau đó bị phạt đày đi xa, để lại Juliet ở quê nhà.
Tình hình sẽ không xấu đi, nếu như gia đình Juliet không sắp đặt cho nàng một đám cưới với người anh họ xa, Bá tước Paris, bởi cả gia đình vẫn không hề biết chuyện nàng đã cưới Romeo. Để giúp Juliet tránh khỏi cảnh phải lấy người chồng thứ hai trong khi nàng không hề muốn, tu sĩ Laurence đề ra một kế hoạch.
Kế hoạch là Juliet phải uống một loại thuốc khiến cho nàng trông như là đã chết. Nàng sẽ được chôn cất trong hầm mộ, sau đó Romeo sẽ trở về và giải cứu Juliet ra khỏi đó. Tiếc thay, mọi chuyện không xảy ra như dự định. Romeo không nhận được bức thư báo tin cho chàng an tâm rằng Juliet chỉ đang ngủ say trong hầm mộ. Chàng trai tội nghiệp trở về quê hương, tin rằng vợ mình đã chết. Quá đau đớn, chàng tự sát ngay bên cạnh Juliet, và khi nàng tỉnh dậy, thấy Romeo đã chết, nàng cũng tự vẫn theo.
Hai nhà Montague và Capulet sau khi hiểu ra sự thật, quyết định ngưng đối đầu, chấm dứt mọi thù hận, nhưng với Romeo và Juliet, tất cả đã quá muộn.
Đó chính là cái mà người ta vẫn gọi là bi kịch.
Có gì đâu mà rộn
Trên đường từ chiến trận trở về nhà, Hoàng tử Don Pedro cùng hai tuỳ tùng, Claudio và Benedick, được thống đốc Leonato mời nghỉ lại tại thành Messina. Claudio được đoàn tụ với nàng Hero, con gái ngài Leonato, người mà chàng yêu. Claudio và Hero đều khó chịu với Benedick và Beatrice (cô cháu họ của ngài Leonato), vì hai người đó cứ liên tục cãi cọ. Vì vậy, họ quyết định làm cho Beatrice tin rằng Benedick yêu nàng, đồng thời quả quyết với Benedick rằng Beatrice yêu chàng. Trong khi đó, người em trai xấu tính của Don Pedro là Don John lại đánh lừa Claudio, khiến chàng lầm tưởng rằng nàng Hero đã yêu người khác. Claudio giận dữ tới mức chàng đã bỏ rơi Hero ngay trong ngày cưới.
Cuối cùng Claudio cũng phát hiện ra sự thật về nàng Hero, còn Benedick và Beatrice lại phải lòng nhau thật. Thế là bốn người họ quyết định tổ chức đám cưới đôi.
Othello
Vở kịch này cho thấy sự ghen tuông có thể phá hỏng một tình yêu đẹp. Othello, một vị tướng dũng cảm, đem lòng yêu và bí mật làm đám cưới với Desdemona, con gái một vị nguyên lão. Nhưng ngay sau đó, một kẻ thù đã lập mưu hãm hại chàng.
Khi Othello thăng cấp cho một người lính trẻ tên là Cassio lên hàm trung uý, mà không chọn Iago, người lính kỳ cựu hơn, Iago hết sức tức giận. Hắn tính kế trả thù, bằng cách gièm pha với Othello rằng Desdemona đang có quan hệ tình cảm với Cassio. Iago để cho Othello nghe lén được lúc Cassio đang nói về tình cảm của mình với một phụ nữ, và Othello mặc nhiên cho rằng người phụ nữ đó chính là vợ mình, Desdemona. Cơn giận của Othello bùng lên khi chàng tìm thấy khăn tay của Desdemona trong phòng ngủ của Cassio (thực ra là do Iago dàn dựng).
Giận quá mất khôn, Othello ghen tuông điên cuồng tới mức giết Desdemona, cho dù nàng chẳng làm điều gì sai trái. Khi thủ đoạn của Iago bị lộ tẩy, Othello quá choáng váng và tuyệt vọng, chàng tự sát.
Vậy nên, nếu một ngày bạn đem lòng yêu ai đó, hãy nhớ lời cảnh báo mà vở kịch này đưa ra – sự ghen tuông chính là một “con quỷ mắt xanh”.
— GÓC THI CA —
Thơ ca có mặt ở khắp mọi nơi – trong những bài hát bạn nghe trên đài, trong những câu quảng cáo bạn thấy trên Tivi. Dưới đây là danh sách chọn lọc một số nhà thơ nổi tiếng thế giới và Việt Nam, cùng với tên một vài bài thơ tiêu biểu của họ, để bạn tiện tìm đọc.
William Shakespeare
(Sinh năm 1564, mất năm 1616)
Tuy những vở kịch của ông được biết đến nhiều hơn, nhưng Shakespeare đồng thời cũng là một nhà thơ lớn. Ông đã viết hơn 100 bài thơ 14 dòng, gọi là thơ sonnet, trong đó có bài thơ tình nổi tiếng bắt đầu bằng câu “Nên chăng anh ví em với một ngày mùa Hạ?”
Alphonse de Lamartine
(Sinh năm 1790, mất năm 1869)
Là một nhà thơ, nhà văn theo trường phái lãng mạn nổi tiếng của nước Pháp với những bài thơ trữ tình được diễn đạt bằng nét tao nhã, tinh tế và bằng nỗi buồn man mác. Tên tuổi của Lamartine gắn liền với tập thơ “Méditations” (Trầm tư) ra đời năm 1820, trong đó có bài thơ “Hồ”, kể về mối tình của ông với một cô gái.
Edward Lear
(Sinh năm 1812, mất năm 1888)
Bên cạnh bài thơ nổi tiếng “Con cú và con mèo”, Lear còn sáng tạo ra những con vật kỳ quái trong các bài thơ khác, như là Pobble (không có ngón chân), Quangle-Wangle (có một chiếc mũ kì diệu), và Dong (có cái mũi phát sáng).
Walt Whitman
(Sinh năm 1819, mất năm 1892)
Nhà thơ người Mỹ Whitman dành cả phần lớn đời mình để hoàn thiện tập thơ mang tên Lá cỏ. Ông liên tiếp cho ra đời các bản mới của tập thơ cho tới khi mất.
Lý Bạch
(Sinh năm 701, mất năm 762)
Ông là nhà thơ đời Đường (Trung Hoa), được tôn là “thi tiên” (tiên thơ). Các bài thơ của ông trở thành mẫu mực cho một thể loại thơ: thơ Đường, với những quy định chặt chẽ về số câu, số chữ trong một câu, các câu đăng đối nhau về ý, về vần… Một số bài thơ nổi tiếng của Lý Bạch: Tương tiến tửu, Hiệp khách hành, Thanh bình điệu…
Rabindranath Tagore
(Sinh năm 1816, mất năm 1941)
Nhà thơ Ấn Độ đạt giải Nobel năm 1913. Ông đã viết hơn một nghìn bài thơ. Thơ dâng là tên tập thơ nổi tiếng nhất của ông. Độc giả trẻ Việt Nam biết tới ông qua một số bài thơ như Mây và sóng, Người làm vườn…
Nguyễn Du
(Sinh năm 1766, mất năm 1820)
Được người Việt tôn xưng là “Đại thi hào”, ông là tác giả của Truyện Kiều (có độ dài hơn ba nghìn câu thơ lục bát), kể về cuộc đời trắc trở của nàng Kiều. Nhiều người Việt thuộc lòng Truyện Kiều và đôi khi dùng để hát ru con ngủ, bắt đầu bằng câu Trăm năm trong cõi người ta / Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau…
Xuân Diệu
(Sinh năm 1916, mất năm 1985)
Được mệnh danh là “Ông hoàng của thơ tình Việt Nam”, ông nổi tiếng từ phong trào Thơ mới với tập Thơ thơ và Gửi hương cho gió. Những bài được yêu thích nhất của Xuân Diệu là thơ tình trong khoảng 1936 – 1944 thể hiện cái nhìn bi quan về tình yêu, nhưng cũng đồng thời là lời ngợi ca cuộc sống, với các bài Đây mùa thu tới, Vội vàng…
— TRUYỆN HAY NÊN ĐỌC —
Đến bất cứ một nhà sách hay thư viện nào, bạn sẽ khám phá ra những câu chuyện về phép thuật và thế giới kỳ ảo, cướp biển và đắm tàu, những câu chuyện đã xảy ra từ rất lâu rồi hay những cuộc phiêu lưu đến xứ sở xa xôi. Vấn đề duy nhất bây giờ là quyết định nên đọc quyển sách nào trước. Giới thiệu ngắn gọn dưới đây sẽ cho bạn biết về một số cuốn truyện thú vị nhất thuộc thể loại văn học dành cho thiếu nhi, mà bạn có thể dễ dàng tìm thấy ở hiệu sách.
Nếu bạn đọc những quyển sách này và thấy hay, hãy xem phần gợi ý bên dưới một truyện nữa mà bạn cũng có thể sẽ thích đấy.
Xem thêm: Sách hay chọn lọc. Nhấn vào tên quyển sách để đến nơi bán.
(Tác giả: L. Frank Baum)
Nhắc tới cái tên Phù thuỷ xứ Oz, người ta thường hay nhớ đến bộ phim nhạc kịch nổi tiếng, nhưng quyển tiểu thuyết ra đời trước tiên hẳn cũng rất đáng đọc. Bạn sẽ thấy có nhiều chi tiết trong truyện mà trong phim không hề có. Có lẽ bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng nhà văn L. Frank Baum đã viết đến 15 cuốn sách về xứ Oz, vậy nên sẽ còn nhiều điều để khám phá. Trong cuốn truyện đầu tiên này, cũng giống như trong phim, cô bé Dorothy bị một cơn lốc xoáy cuốn đi xa khỏi nhà mình ở Kansas. Cô bé đáp xuống một xứ sở kì lạ, tên là xứ Oz. Ở đó, cô bé lên đường cùng với Người Thiếc, Sư Tử Nhát Gan, và Bù Nhìn Rơm. Chỉ khi tới được Thành phố Ngọc Lục Bảo và tìm được Phù thuỷ xứ Oz, Dorothy mới có thể trở về nhà.
Bạn có thể đọc thêm: Biên niên sử Narnia của C.S. Lewis.
(Tác giả: Jack London)
Một chú chó tên là Buck bị buộc phải rời xa cuộc sống thoải mái nơi trang trại để đi đến vùng cực Bắc băng giá, làm chó kéo xe trên tuyết. Buck nhanh chóng thích nghi và trở thành thủ lĩnh đàn chó kéo xe. Thế nhưng, khi đàn chó bị bán cho một nhóm người thiếu kinh nghiệm muốn đi tìm vàng, mọi chuyện không còn tốt đẹp như trước.
Một người tên là John Thornton giải cứu cho Buck, và giữa họ nảy nở một tình bạn thân thiết, bền chặt, cho dù Buck khó lòng chối bỏ “tiếng gọi nơi hoang dã” (tức là bản năng tự nhiên của một chú chó).
Bạn có thể đọc thêm: Nanh trắng của Jack London.
Hạm đội ánh trăng
(Tác giả: J. Meade Faulkner)
Cậu bé 15 tuổi, John Trenchard, sống tại một làng chài ven biển mang tên Hạm đội ánh trăng. Cậu bé cùng với Elzevir, một kẻ buôn lậu, tìm ra viên kim cương bị đánh mất của tên cướp biển Râu Đen. Tuy nhiên, sau đó họ bị gài bẫy, bị bắt và kết án tù chung thân vì định cướp lại viên kim cương đó.
Sau 10 năm ở tù, hai người được đưa lên một con tàu, và một trận bão lớn khủng khiếp đã đem lại cho họ một cơ hội tẩu thoát mà họ không thể bỏ qua.
Bạn có thể đọc thêm: Cuộc phiêu lưu của Nils Holgersson của Selma Lagerlof
(Tác giả: Mark Twain)
Tại một ngôi làng miền Nam nước Mĩ, bên sông Mississippi, Tom cùng các bạn luôn bày trò nghịch ngợm. Khi các bạn nhỏ đóng làm cướp biển và chèo thuyền tới một hòn đảo giữa sông, gia đình tưởng rằng họ đã chết đuối. Các cậu bé lén trở về nhà, và tái xuất hiện tại chính đám tang của mình! Thế nhưng mọi chuyện trở nên nghiêm trọng hơn nhiều vì Tom và người bạn chí cốt, Huckleberry Finn, chẳng may chứng kiến một vụ giết người.
Bạn có thể đọc thêm: Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn của Mark Twain.
(Tác giả: Tô Hoài)
Được mẹ cho ra ở riêng, chẳng bao lâu, Dế Mèn đã trở thành một chàng dế thông minh, cường tráng. Không thích cuộc sống quanh quẩn, tẻ nhạt ở cái hang mà mẹ đào cho, Dế Mèn lên đường “đi du lịch”. Cậu bị bắt làm dế chọi mua vui cho bọn trẻ, đã trốn thoát và giải cứu cho Dế Trũi. Với người anh em đồng hành mới, Dế Mèn trải qua biết bao nhiêu cuộc phiêu lưu kì thú.
Bạn có thể đọc thêm: Quê nội của Võ Quảng
Chuyện rừng xanh
(Tác giả: Rudyard Kipling)
Đây là một tập hợp các câu chuyện kể về rừng già Ấn Độ, có bản dịch tiếng Việt là Tarzan – Đứa con của rừng xanh, trong đó có chuyện “Anh em Mowgli”. Câu chuyện này về sau được dựng thành bộ phim hoạt hình kinh điển. Trong câu chuyện, một cậu bé lớn lên trong một khu rừng rậm, cùng với những nhân vật khác như Shere Khan (Vua Cọp) – một con cọp có dã tâm ăn thịt cậu bé, Bagheera – một chú báo đen thông thái, Baloo – một bác gấu già lười biếng, và Kaa – một chú trăn tinh ranh.
Trong tập truyện còn có những câu chuyện khác như “Rikki-tikki-tavi”, kể về một chú chồn hương đã cứu cả gia đình chủ khỏi một con rắn hổ mang, và “Toomai, cậu bé chăn voi”, trong đó cậu bé Toomai được chứng kiến cảnh tượng đàn voi nhảy múa thần kỳ tưởng chỉ có trong truyền thuyết.
Bạn có thể đọc thêm: Trên sa mạc và trong rừng thẳm của Henryk Sienkiewicz.
(Tác giả: Carlo Collodi)
Một người thợ mộc già tên là Geppetto được ông bạn Mũi Cà Chua tặng cho một khúc gỗ. Từ khúc gỗ đó, ông đẽo gọt thành một con rối, đặt tên là Pinocchio. Chú người gỗ Pinocchio hoá ra rất tinh nghịch, và tự chuốc lấy vô số những khó khăn trong suốt cả câu chuyện. Kể cả khi bạn đã xem phim hoạt hình Pinocchio rồi đi nữa, thì nguyên bản câu chuyện trong sách vẫn có nhiều chi tiết thú vị để bạn khám phá đó. Phải trải qua bao nhiêu biến cố: bị biến thành lừa, bị một con cá mập nuốt chửng, rồi bố Geppetto ngã bệnh, và với sự trợ giúp của Cô Tiên Xanh, Pinocchio mới nhận ra rằng càng cư xử đúng đắn, thì đổi lại cậu sẽ nhận được càng nhiều điều tốt đẹp.
Bạn có thể đọc thêm: Peter Pan của J. M. Barrie.
(Tác giả: Robert Louis Stevenson)
Đây là một trong những câu chuyện phiêu lưu hay nhất mọi thời đại. Cậu bé Jim Hawkins tìm thấy một tấm bản đồ tìm kho báu, và lên đường ra khơi trên con tàu Hispaniola để đi tìm kho báu ấy trên một hòn đảo. Khi đang lênh đênh trên biển, Jim phát hiện ra đầu bếp của tàu, Long John Silver, cùng phần lớn thuỷ thủ đoàn đều là cướp biển. Khi tàu cập bờ hòn đảo, các vụ nổi loạn và bạo lực bắt đầu.
Bạn có thể đọc thêm: Hai vạn dặm dưới biển của Jules Verne.
Những cô gái nhỏ
(Tác giả: Louisa May Alcott)
Tác giả đã sáng tác câu chuyện này dựa trên đời sống của chính gia đình mình. Câu chuyện này kể về bốn chị em: Meg, Jo, Beth và Amy, con gái của bác sĩ March. Chuyện xảy ra vào thời điểm nước Mĩ đang có nội chiến, và người cha phải xa nhà đi làm nhiệm vụ trong quân đội. Gia đình bốn chị em không dư dả gì, nhưng họ cố gắng tạo nên một cuộc sống tốt đẹp từ những gì mình có. Người đọc sẽ được dõi theo bốn cô gái cùng lớn lên, trải qua nhiều cuộc phiêu lưu và những tình cảm đầu đời.
Bạn có thể đọc thêm: Emma của Jane Austen.
******
Phần 2: Nhạc hoạ
ta trở lại quan tâm tìm hiểu về thế giới cổ đại, cũng như yêu chuộng các môn khoa học, văn học và nghệ thuật. Leonardo da Vinci, một nhà bác học xuất sắc ở tất cả các lĩnh vực kể trên, là một người nổi tiếng nhất thời kì Phục hưng.
